یکه تازی قرض الحسنه در نظام بانکی

از آنجا که اشخاص حقیقی و حقوقی بدلایل گوناگون و در شرایط خاص نیاز به نقدینگی دارند یا برای ارایه خدمات یا توسعه فعالیت باید نقدینگی بیشتری در اختیار داشته باشند، اما از توان مالی لازم برای این مهم برخوردار نیستند، لازم است این نیاز مقطعی از سوی نظام بانکی پاسخ داده شود. اگرچه یکی از مهمترین وظایف نظام بانکی پاسخگویی به نیاز اشخاص حقیقی و حقوقی است، اما تسهیلات با بهره‌های سنگین پرداخت می‌شود که نه تنها جذابیتی برای جامعه مخاطب ندارد، بلکه جایگاه نظام بانکی را نزد افکار عمومی و تولیدکنندگان منفی می‌کند.

سود بالا دلیل بهره بالا

پس از اعتراض‌های گسترده، بانکداری اسلامی با جدیت مطرح شد، اما این عنوان نیز نتوانست پاسخگو باشد، زیرا بانک‌ها در عمل مسیر خود را طی می‌کردند که البته این نکته دلیل داشت و، چون بانک‌ها به سپرده‌های مردم سود‌های سنگین می‌دادند، می‌بایست تسهیلات را نیز مطابق با این سود‌ها پرداخت کنند.

تشکیل قرض الحسنه

برای آنکه مسیر سپرده‌هایی که سود به آن‌ها پرداخت می‌شود، با مسیر سپرده‌هایی که با نیت خیر صورت می‌گیرد، تفاوت ایجاد شود، حساب سپرده قرض الحسنه تعریف شد تا مردم بابت این حساب سودی دریافت نکنند و بانک بتواند با این سپرده ها، نیاز جامعه هدف که شامل نیازمندان واقعی به تسهیلات می‌شود را تامین کند، اما این حساب‌ها نیز با، اما و اگر‌هایی رو به رو شد.

ایجاد بانک قرض الحسنه

از آنجا که سپرده‌های قرض الحسنه در بانک‌ها با، اما و اگر‌های بسیاری رو به رو شد، ایجاد بانک تخصصی قرض الحسنه تحت عنوان بانک قرض الحسنه مهر ایران در دستور کار قرار گرفت. از آنجا که اعتبار، شرط اول تاسیس بانک است، مقرر شد بانک ملی ایران، بانک ملت، بانک صادرات ایران، بانک سپه، بانک تجارت، بانک مسکن، بانک کشاورزی، بانک رفاه کارگران، بانک صنعت و معدن و بانک توسعهٔ صادرات ایران سرمایه اولیه این بانک را تامین کنند و به عنوان سهامداران اصلی بانک قرض الحسنه مهر ایران نقش آفرین باشند.

نمره قبولی برای قرض الحسنه

یکی از مهمترین مسایلی که همواره نظام بانکی برای توجیه عملکرد خود از آن استفاده می‌کند، ضرورت دریافت بهره از تسهیلات برای تامین هزینه‌های بانک است. اما بانک قرض الحسنه مهر ایران با رویکرد ۱۰۰ درصدی قرض الحسنه، اثبات کرد که می‌توان از نظام بهره فاصله گرفت و کار بجایی رسید که در ۲۰ دی ۱۳۹۷ بانک مرکزی ایران، با توجه به شاخص‌های مطلوب و شایستهٔ بانک قرض‌الحسنهٔ مهر ایران در حوزه‌های مختلف بانکداری از جمله کفایت سرمایهٔ مطلوب، رشد مثبت منابع قرض‌الحسنه، پایین بودن میزان مطالبات بانکی، پیشگامی در عرصه‌های بانکداری الکترونیک، شفافیت عملکرد مالی و … با اعطای مجوز رسمی، فعالیت این بانک را دائمی کرد.

قرض الحسنه با کارمزد پایین

فعالیت تخصصی بانک قرض الحسنه مهر ایران جذب منابع قرض‌الحسنه و پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه با کارمزد چهار درصد بوده است. افرادی که در این بانک حساب قرض‌الحسنهٔ پس‌انداز یا جاری دارند، می‌توانند بر اساس ضوابط، از تسهیلات بانک استفاده کنند. سایر خدمات بانکی نظیر صدور انواع ضمانت‌نامه‌های بانکی، صدور کارت اعتباری و ایجاد درگاه پرداخت اینترنتی نیز در این بانک صورت می‌گیرد. بنابر این می‌توان با فاصله گرفتن از نظام بانکی ربوی، تشکیلات بزرگ بانکی را مدیریت کرد.

افزایش سرمایه

اظهارات مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در مجمع ۱۴۰۱ می‌تواند مهر تاییدی بر عملکرد قرض الحسنه باشد. سیدسعید شمسی‌نژاد با اعلام اینکه بانک قرض الحسنه مهر ایران ۵۰۴ شعبه و ۲۶ باجه در کل کشور دارد گفت بانک قرض‌الحسنه مهر ایران سال گذشته افزایش سرمایه داد و سرمایه آن به ۵۰۰۰ میلیارد تومان رسید و رشد بیش از ۸۰ درصدی منابع بانک در سال گذشته که یکی از بالاترین ارقام در سطح شبکه بانکی بوده، جزو دستاورد‌های بانک به شمار می‌رود.

رشد ۹۲ درصدی وام‌های پرداختی

اگر قرض الحسنه مانع بزرگی برای فعالیت بانک باشد، می‌بایست بانک در رتبه منفی قرار گیرد، اما مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران از افزایش بیش از ۹۲ درصدی پرداخت وام خبر داد که از ۶۰ همت به ۱۱۴ همت رسیده و گفت: سهم بانک از نقدینگی ارتقا یافته و از ۱.۵۶ درصد به ۲.۳ درصد رسیده است. کاهش نسبت مطالبات به مصارف بانک نیز از ۰.۴۵ درصد به ۰.۳۸ درصد، اتفاق مهمی است و این عدد بهترین عملکرد در شبکه بانکی محسوب می‌شود.

کارمزد پاسخگوی هزینه‌ها

در حالی که نظام بانکی اصرار دارد بهره برای تامین هزینه‌های سنگین بانک‌ها است، شمسی‌نژاد اعلام می‌کند که ۱۰۰ درصد هزینه‌های بانک قرض‌الحسنه مهر ایران از محل دریافت کارمزد پوشش داده شده است. مهمتر اینکه افزایش بیش از ۲ میلیون نفر به جمع مشتریان بانک، بیانگر استقبال مردم از عملکرد قرض الحسنه است. افزایش سقف وام قرض‌الحسنه از ۵۰ به ۲۰۰ میلیون تومان و رکوردزنی در پرداخت بیش از ۳ میلیون وام، از جمله افتخاراتی بود که شمسی نژاد بر آن تاکید دارد. مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران از سیاستگذاری جایگزین کردن مزد خدمت به جای کارمزد ثابت سالانه خبر داد و گفت که این موضوع در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد.

اهتزاز پرچم قرض الحسنه در جهان

هنگامی که جمهوری اسلامی ایران ادعای نظام اسلامی پیشرو دارد، باید این ادعا در عمل ثابت شود که شمسی‌نژاد از قرار گرفتن نام ایران در بین بانک‌های برتر جهان خبر داد و گفت: مجموع اقدامات بانک قرض‌الحسنه مهر ایران باعث شد تا نشریه بنکر نام این بانک را در بین ۱۰۰۰ بانک برتر جهان در سال ۲۰۲۲ قرار دهد. به نظر می‌رسد با شتابی که بانک قرض الحسنه مهر ایران در پیش گرفته، بزودی نظام بانکی جهان رویکرد قرض الحسنه را در پیش بگیرد.