اقتصاد اروپا گروگان سیاست‌های تحریمی آمریکاست

در هفته‌های اخیر بازار‌های اقتصادی آمریکا رکود بی سابقه‌ای را تجربه کرد. این در حالیست که کارشناسان اقتصادی در آمریکا بیش از یک سال است که این رکود را حتی بیش از این پیش بینی کرده و در مورد آن هشدر داده بودند. در ماه‌های اخیر فدرال رزرو در تلاش بود تا بتواند احتمال رخ‌دادن رکود در اقتصاد این کشور را کاهش داده و با تدوین سیاست‌های پولی و بانکی نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را مثبت نگه دارد؛ اما احتمال وقوع رکود در آمریکا همچنان وجود دارد.

در صورت تداوم رکود اقتصادی آمریکا تأثیرات این رکود در تمام کشور‌های جهان قابل‌مشاهده خواهد بود. بنابر پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، حداقل یک‌سوم از کشور‌های جهان به طور مستقیم تحت‌تأثیر رکود آمریکا قرار می‌گیرند.

برای بررسی زوایای این موضوع باشگاه خبرنگاران جوان مصاحبه‌ای با «فرانسوآ ملد امه» خبرنگار و فعال سیاسی از فرانسه ترتیب داده که در ذیل مشروح آن از نظر می‌گذرد.

- دلیل اصلی رکود اقتصادی در آمریکا چیست؟

فرانسوآ ملد امه: آمریکا برای باز کردن و یافتن بازار‌ها و مراکز فروش جدید در سراسر جهان مانند گذشته خود، در ابتدا در قلمرو گسترده خود سپس در قاره و مستعمرات مجاور و بعداً در کل جهان به ویژه پس از پایان جنگ جهانی دوم با مشکل مواجه است. اندکی پس از فروپاشی بلوک شرق و پایان جنگ سرد، سرزمین‌های جدیدی پیدا کرد که قبلاً به دارایی‌های آن‌ها دسترسی نداشت و متعاقباً جنگ‌های خاورمیانه آخرین تلاش برای گشودن رشته‌ای جدید بود. زمین‌هایی برای تصرف برای تجارت تا زمانی که ارتش آمریکا بتواند مقاومت کند و مخالفان محلی را به چالش بکشد نیز در برخی کشور برای جبران رکود اقتصادی خود به تصرف درآورد، این تلاش آمریکا برای کوتاه مدت نتیجه داد. اما سرمایه داری وحشی آمریکا در ذات خود تسخیر و پرسه زدن در سرزمین‌های جدید نهفته است، که شناخته شده‌ترین تصویر آن مانند مهاجران سال ۱۴۹۲ و پدران بنیانگذار از شرق تا ساحل غربی است و شناخته شده‌ترین بیان آن هجوم طلا از طریق کوه‌های راکی است که بعدا در فیلم‌های کلاسیک وسترن این غارت آمریکایی به تصویر کشیده شود. حالا نتیجه این غارت و این سیاست غارتگر چه شد؟ آمریکا آنقدر که می‌خواهد سرزمین‌های جدید برای سرمایه گذاری و استعمار اقتصادی پیدا نمی‌کند. روسیه، ایران، کره شمالی همچنان مکان‌های کلیدی هستند که در مقابل آمریکا مقاومت می‌کنند و این برای واشنگتن آزاردهنده است. رکود کنونی آمریکا را تحت تأثیر قرار داده است، زیرا جایی برای گسترش بیشتر و پیش از آن وجود ندارد.

-چرا قیمت مواد غذایی در اروپا در چند سال اخیر افزایش یافته است؟

فرانسوآ ملد امه: تحریم‌ها علیه روسیه و تعدادی دیگر از کشور‌های استخراج‌کننده نفت، از جمله ایران، علیه اتحادیه اروپا مؤثر بوده است. از آنجایی که کشاورزی، حمل‌ونقل، بسته‌بندی و بسیاری از جنبه‌های دیگر صنایع غذایی حول محور فرآورده‌های نفتی برای برآورده کردن تقاضا‌ها و حفظ بهره‌وری می‌چرخند، هزینه‌های بالاتر خرید روغن مرغوب از طریق هند و کشور سوم منجر به افزایش جهانی قیمت‌ها در این قاره شده است. اما در این میان آمریکا به اندازه کافی تحت تأثیر قرار نگرفته است، زیرا آن‌ها در حال حاضر به اندازه کافی برای خود تولید می‌کنند. این یک وضعیت بسیار بسیار وخیم برای ملت‌ها و دولت‌های اروپایی است که به نظر من گروگان سیاست‌های تحریمی هستند که صراحتاً علیه خودشان عمل می‌کند و به نفع آمریکا و سایر کشور‌های جهان است. ما معمولا فراموش می‌کنیم که اول از همه، شهروندان عادی از این سیاست رنج می‌برند.

- تحولات سیاسی آینده مانند پرونده قضایی ترامپ و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ چه تاثیری بر اقتصاد آمریکا خواهد داشت؟

فرانسوآ ملد امه: اتفاق نادری وجود دارد که بتواند مسیری را که اقتصاد آمریکا در حال حاضر هدایت می‌کند، تغییر دهد. این مانند یک سگ هار رفتار می‌کند، همه اطرافیان از جمله متحدان خود را گاز می‌گیرد. آمریکا هیچ متحدی ندارد، فقط شرکای موقت دارد. ترامپ هیچ امکان و اراده واقعی برای تأثیرگذاری بر اقتصاد به گونه‌ای نداشته است که هم برای شهروندان عادی، شرکت‌ها، دولت فدرال و سایر ایالت‌ها سود پایدار داشته باشد. نتایج موقتی مناسب ترامپ اکنون گروگان یک نمایش سیاسی سطح پایین است، او باید در زمانی که در قدرت بود متفاوت‌تر عمل می‌کرد. اما این کار را نکرد و اکنون امکان کمی وجود دارد که می‌تواند وضعیت را تغییر دهد.

-رکود اقتصادی در آمریکا تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟

فرانسوآ ملد امه: سخت است بگوییم، هر چیزی می‌تواند باعث ایجاد یک بحران شود، حتی بدتر از سال ۲۰۰۸. اما به طور کلی، جامعه و مردم آن‌ها به طور کلی شکسته، ناراضی و خشمگین به نظر می‌رسند و از یکدیگر می‌ترسند و در دراز مدت این احتمال وجود دارد که آمریکا می‌تواند به چندین ایالت تقسیم شود و برای مدت بسیار طولانی ضعیف بماند. با این حال، یک شهروند آمریکایی متوسط، برخلاف همه شانس ها، به زندگی خوب ادامه می‌دهد و درآمد خود را افزایش می‌دهد. بسیاری از کسب‌وکار‌های بزرگ تاریخی در اروپا به آمریکا روی می‌آورند، به‌ویژه شرکت‌های آلمانی، شرکت BASF آخرین آن‌ها است که به عنوان مثال با ۴۰ هزار کارگر آلمانی به نفع نیروی کار آمریکایی خداحافظی می‌کند. به جرئت می‌توان گفت که وقتی بازار اروپا به طور کامل به غارت رفت و به آمریکا منتقل شد، آنگاه رکود آمریکا در واقع می‌تواند شروع شود. ممکن است یک دهه دیگر رکود واقعی طول بکشد، ولی قطعی است. افزایش بی‌تفاوتی و انعطاف‌پذیری توده‌ها نیز می‌تواند در به تاخیر انداختن پایان تسلط دلار آمریکا در همه جا از جمله در داخل آمریکا و اقتصاد داخلی آن نقش داشته باشد.

- تاثیر سیاست خارجی آمریکا بر رکود اقتصادی این کشور چیست؟

فرانسوآ ملد امه: این در ابتدا شاید به نفع آمریکا بود و سرمایه‌های غارتی زیادی را وارد اقتصاد آمریکا کرد. اما ما دیدیم که فدرال رزرو عمداً مبالغ هنگفتی را چاپ می‌کند، که بخش خوبی از آن صرف استراتژی‌های مشکوکی مانند تأمین مالی جنگ در مرز‌های روسیه و تسلیح سایر کشور‌های اطراف بدون منفعت آشکار در کوتاه یا میانه مدت می‌شود. سیاست خارجی آمریکا، سیاست اقتصادی مانند دو سگ هار است که در آخرین تلاش برای نجات خود از فروپاشی کامل، دیوانه‌وار عمل می‌کنند.

فرانسوآ ملد امه، خبرنگار و فعال سیاسی از فرانسه است که در رسانه‌های فرانسه از جمله لوپوئن فعالیت دارد. از زمان آغاز جنگ اوکراین وی در مناطق مختلف روسیه مستقر شده و از آنجا گزارش‌های میدانی فراوانی را برای رسانه‌ها تهیه و ارسال کرده است. وی در حال حاضر یکی از خبرنگاران میدانی راشاتودی در دونتسک است.