ایران نقطه ثقل استراتژیک برقراری ارتباط میان ۳ قاره

نمایشگاه اکسپو ایران - روسیه، سه شنبه ۱۸ مهرماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد افتتاح و برگزار شد و تا سه روز ادامه خواهد داشت. در این نمایشگاه شرکت‌های روسی و ایرانی همکاری و تعاملات خود را در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی، ترانزیت، لجستیک و حمل و نقل بین‌الملل همچنین در حوزه‌های رسانه ای، فناوری، تکنولوژی و انتقال دانش به نمایش گذاشتند. در حاشیه نمایشگاه نیز پس از افتتاحیه پنل‌ها و میزگرد‌های تخصصی در حوزه‌های حمل و نقل، تجارت، مدیکال و انرژی برگزار شد.

الکسی ددوف سفیر فوق العاده و تام الاختیار فدراسیون روسیه در ایران در خصوص افزایش همکاری‌های تجاری و اقتصادی میان ایران و روسیه بیان کرد: باید متذکر شوم کمیسیون بین دولتی هر دو کشور ایران و روسیه که آقای اوجی و نواک آن را راهبری می‌کنند نقش کلیدی دارد. تحریم‌های بی‌سابقه وضع شده علیه روسیه باعث شده که روابط دو طرفه و همه جانبه میان ایران و روسیه گسترش پیدا کند.
پیام آقای لاوروف، وزیر امور خارجه‌ی فدراسیون روسیه را در خصوص این همایش می‌خوانم:روابط ایران و روسیه قدمت تاریخی داشته و روابطی راهبردی و استراتژیک است. این روابط در حال افزایش و توسعه در سطوح تمامی وزارتخانه‌هاست و در طول این سال‌ها روسیه و ایران به سطح بالایی از روابط دوجانبه رسیده‌اند.


در ادامه سید محمود حسینی پور، استاندار مازندران گفت: رابطه با کشور روسیه در طول تاریخ دارای فراز و نشیب‌های بسیاری بوده و رویکرد نزدیک دو کشور در حوزه‌های ملی و بین‌المللی و تعمیق روابط انسانی و فرهنگی بین دو کشور در دهه اخیر نشان از شکل‌گیری جبهه جدیدی در مقابل یک جانبه‌گرایی غرب به سردمداری آمریکا می‌باشد.

تاریخ روابط میان ایران و روسیه به قبل و پس از انقلاب بر‌می‌گردد. بستر‌های همکار میان ایران و روسیه به ویژه استان‌های حاشیه خزر بسیار زیاد است.
شعار دولت سیزدهم در سیاست خارجی مبنی بر سیاست خارجی پویا، متوازن و فعال است که در ادامه پیگیری همین رویکرد ما در مازندران همکاری‌های بین‌المللی را با محوریت کشور روسیه آغاز کردیم.
مازندران از نظر منابع طبیعی، انسانی و زیرساخت‌ها و حمل و نقل از توانمندی بالایی برای توسعه تجارت با کشور‌های همسایه به ویژه روسیه برخوردار است.

مازندران به دلیل قرار گرفتن در حوزه کشور‌های مستقل مشترک المنافع و حوزه اتحادیه اقتصادی اوراسیا با توجه به تمدید قرارداد تجارت اتحادیه اوراسیا با جمهوری اسلامی ایران، فرصت قابل توجهی برای استان مازندران ایجاد می‌کند این استان می‌تواند نقش موثری در توسعه تجارت خارجی کشور داشته باشد.
همکاری‌های حوزه نفت، گاز و انرژی، فناوری‌های نوین و توسعه همکاری‌های دانش بنیان به ویژه همکاری در حوزه حمل و نقل در راستای فعال‌سازی واقعی کریدور شمال_جنوب و به طور کلی همکاری در حوزه دریای خزر به عنوان دریای صلح و دوستی از برنامه‌های اساسی ما در استان مازندران است.

وی در ادامه با اشاره به سه بندر فعال شمال کشور گفت: وجود سه بندر فعال در استان مازندران زیر ساخت مناسبی را برای ترانزیت کالا از ایران به روسیه مهیا ساخته است، امروز حمل و نقل به یکی از شاخص‌های توسعه گرایی در کشور‌ها تبدیل شده است.

کشور روسیه به دلیل قرار گرفتن در قلب اوراسیا و ایران به عنوان نقطه ثقل استراتژیک برقراری ارتباط میان سه قاره جهان می‌تواند بستر همکاری جدی را در منطقه ایجاد کند، دریای خزر از اصلی‌ترین بستر‌های تجاری میان ایران و روسیه است.

استاندار مازندران با تاکید بر اینکه؛ پوتین رئیس فدراسیون روسیه در ملاقات با دکتر رئیسی رئیس جمهور ایران، ۳ مرتبه از بندر امیرآباد نام برد که این نشان از اهمیت استان مازندران برای فعال سازی کریدور شمال_جنوب بیان کرد: ظرفیت‌های انرژی ایران و روسیه بسیار مهم است. بیش از ۴۵ درصد از ذخایر گاز جهان در اختیار ایران و روسیه است که در رتبه‌های اول و دوم قرار گرفته و در منابع نفتی ایران، رتبه ۴ و روسیه رتبه ۸ دنیا را در اختیار دارد که در مجموع ۲۰ درصد از منابع انرژی دنیا در اختیار این دو کشور است.

رئیس شورای تجاری و اقتصادی ایران و روسیه، رجب رصروف در اولین روز برگزاری نمایشگاه در افتتاحیه اکسپو گفت: امروز تصویر سیاسی دنیا در حال تغییر است. بین ایران و روسیه علایق یکسان و روابط تجاری خوبی وجود دارد. امروز باید از پتانسیل‌های یکدیگر استفاده کنیم.

جهان برای انرژی به دو کشور ایران روسیه نیازمند است، اگر بتوانیم با یکدیگر به صورت بهتر و بیشتری همکاری داشته باشیم، ایران و روسیه می‌توانند به بالاترین نقطه خود و قدرت برسند. سال گذشته چرخه مالی میان ایران و روسیه حدود ۵ میلیارد دلار بود.

وی در ادامه گفت: در مسیر گسترش ارتباطات میان ایران و روسیه به ویژه در زمینه اقتصادی مشکلات خاصی وجود دارد و علت آن این است که در زمان‌های گذشته نیازی به ارتباط میان دو کشور احساس نمی‌شد.
ما متاسفانه اطلاعات کمی پیرامون پتانسیل‌های یکدیگر داریم و تجار دو کشور از ظرفیت‌های یکدیگر اطلاع ندارند.

هنوز مشکلات روابط بانکی میان دو کشور حل نشده و این بزرگترین مشکل میان ایران و روسیه است که هنوز سیستمی دقیق میان بانک‌های ایران و روسیه وجود ندارد. اکنون باید از طریق ارمنستان، ترکیه یا دبی نقل و انتقالات مالی را انجام دهیم که موجب افزایش زمان و تبدیل شدن به یک تجارت غیر موثر است. مشکلات حمل و نقل بین المللی که سرعت بسیار پایینی دارد نیز یکی از معضلات در ارتباط تجاری میان ایران و روسیه است.

اندری بلینیکوف نماینده تجاری فدراسیون روسیه با اشاره به گردش مالی ۸۷ درصدی بین ایران و روسیه در سال ۲۰۲۲ بیان کرد: افزایش مالی امسال بین ایران و روسیه ۲۰ درصد بوده که ۸۰ درصد آن متعلق به مواد غذایی است. طبق آمار‌ها گردش مالی امسال چشمگیر نخواهد بود.

وی در ادامه گفت: از لحاظ تبادلات مالی و خدمات بانکی مشکلات عدیده‌ای داریم و فقط یک بانک ملی از این و یک بانک از روسیه امکان تبادلات ارزی دارند. ۸۰ درصد گردش مالی ایران و روسیه از طریق این بانک است.
اندری بلینیکوف گفت: اکثریت ایرانی‌ها پیشنهاد می‌دهند از طریق تاسیس شرکت‌های ثالث در ترکیه، دبی و ارمنستان همکاری و تعامل را آغاز کنیم، اما باید متذکر شوم‌که این روش سهل و آسان نیست و در کنترل ما نخواهد بود در این خصوص نیز در زمینه تبادلات مالی با مشکلات مهمی مواجه هستیم.

وی در ادامه با اشاره به فعال شدن کریدور شمال جنوب بیان کرد: ۳ مسیر از شمال ایران در کریدور شمال جنوب وجود دارد. یک مسیر از طریق در دریای خزر که البته با کمبود کشتی مواجه هستیم. زیرساخت‌های بنادر روسیه مناسب نیست در صورتیکه بنادر ایران زیرساخت‌های مناسبی دارند.

از مسیر غربی از طریق مرز آذربایجان و ایران در حمل ریلی با مشکلات بارانداز‌ها مواجه هستیم. مسیر ترکمنستان نیز برای تمامی شرکت‌های ریلی مسیر مناسبی نیست و شرکت‌های روسی هستند که تمایلی به استفاده از این مسیر ندارند.

در انتها باید بگویم شرکت‌های ایرانی درک صحیحی از علاقه‌مندی‌های شرکت‌های روسی ندارند و در خیلی از تعاملات ایجاد شده ضرر و زیان‌هایی را متحمل شرکت‌های روسی کرده‌اند.

اکسپوی تجاری روسیه - ایران که در نوع خود بزرگ‌ترین‌ رویداد تجاری روسیه در ایران است از سوی «زاروبِژ-اکسپو» برگزار می‌شود و دستکم ۳۰۰ شرکت‌کننده از روسیه از اتحادیه صنعتگران و بازرگانان روسیه، مرکز تجاری توسعه اقتصادی اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع، اتحادیه‌ها و نهادهای تحت حمایت اتاق بازرگانی و صنایع روسیه و اتحادیه گاز روسیه به عنوان شریک برنامه کاری مشارکت دارند.

در بیانیه خبری «زاروبِژ-اکسپو» برگزارکننده این رویداد، هدف همایش تجاری تهران‌ حمایت از تحکیم و تقویت روابط تجاری و اقتصادی، تنوع بخشی همکاری، ترویج محصولات صادراتی کارخانه‌های روسیه به بازار‌های خاور نزدیک و خاورمیانه، و همچنین صدور کالاهای ایرانی به روسیه است.

در اکسپوی تجاری روسیه - ایران نمایندگانی از شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های فنآوری‌های IT، انرژی، صنایع نفت و گاز و صنعت شیمیایی، مهندسی مکانیک، متالورژی، ساخت و ساز، صنایع کاغذ و خمیرکاغذ و صنعت چوبی، صنعت، معدن و مواد شیمیایی؛ حمل و نقل، صنعت کشاورزی؛ کالاهای مصرف عمومی، پزشکی، علم و آموزش با همتایان ایرانی خود مذاکره خواهند داشت.

نشست‌های مشترک اکسپو شامل موضوعاتی بدین شرح است:- «چشم‌اندازهای گسترش همکاری روسیه و ایران در سطح بین منطقه‌ای»- گفت‌وگوهای تجاری «روسیه – ایران»- کنفرانس‌های بین المللی همکاری‌ها در بخش‌های انرژی، حمل و نقل- میزگردهای پزشکی و فناوری‌های دارویی، کشاورزی، ساخت و ساز، بورس آموزش و پژوهشورود علاقه‌مندان به مشارکت در نخستین اکسپوی ایران و روسیه آزاد است.