داشتن سقفی گرم در فصل سرما/ نگاهمان را از کودکان کار دریغ نکنیم

بالاخره بعد از گذراندن روز‌های سخت کم بارشی و خشک سالی٬ کشورمان حالا شامل رحمت الهی یعنی باران و برف شد. در این روز‌ها قطعا حال همه مردم کشور خوب می‌شود، زیرا دیگر تنگی نفس به سراغشان نمی‌آید و سقفی هم دارند که خودشان را گرم کنند. اما در این بین نگرانی‌هایی هم برای کودکان کار وجود دارد، کودکانی که در خیابان‌های شهر شاهد تلاش آن‌ها هستیم. با شدت گرفتن سرما، تحریک احساسات مردمی نیز برای کمک به این کودکان شدت می‌گیرد و این بحث پیش می‌آید که تکلیف آن‌ها چه می‌شود.

برخی از افراد جامعه به‌دلیل اینکه در کنار خانواده خود هستند و سرپناهی دارند، با خیال راحت از زیبایی‌های فصل زمستان بهره می‌برند، اما این حال شامل حال کودکان نمی‌شود. با اینکه مسئولان شهرداری و سازمان بهزیستی بار‌ها از برنامه‌های ویژه برای ارائه خدمات به افراد مذکور سخن به میان آورده‌اند، اما موضوع کودکان بی‌سرپرست همچنان یکی از معضلات اصلی شهر تهران محسوب می‌شود. با تشدید سرما موج احساسات نسبت به کودکانی که در خیابان حضور دارند بیشتر می‌شود.

آرزو فاتحی دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره کودکان کار و خیابان در شرایط سرما زمستان این چنین گفت: زمستان به‌دلیل سرمایی که دارد عامل نگران‌کننده‌ای برای کودکان خیابانی است. کودکان کار کودکانی هستند که کمتر از ۱۸ سال یا بیشتر از این سن هستند، که به صورت محدود یا نامحدود درخیابان به زندگی می‌کنند. به دلیل نوع زندگیشان در معرض خطرات مختلفی هستند که می‌تواند عواقب ناگواری را برایشان رقم بزند. یکی از معضلات بی پناه بودن آن هاست که در فصل زمستان سرپناهی برای خود ندارند یا اگر داشته باشند به خوبی محافظت کننده نخواهد بود، زیرا باز هم از سوز سرما به خود خواهند لرزید.

اقدامات فوری در جهت ساماندهی کودکان کار

او گفت: موضوع ساماندهی کودکان کار و خیابان نیازمند همیاری و همکاری دستگاه‌های مختلف است، که براساس آئین‌نامه ماده ۶ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان شرح وظایف دستگاه‌های مختلف برای حمایت از کودکان در معرض آسیب یا آسیب‌دیده در حالی مشخص شده است که لازم از سوی دستگاه‌های مکلف صورت نمی‌گیرد.

فاتحی بیان کرد: در حال حاضر ارائه خدمات به کودکان کار و خیابانی به دو صورت در ۲۹مرکز مراقبت شبانه روزی (سامان دهی کودکان کار) و ۶۳مرکز خدمات روزانه به صورت حمایتی و آموزشی به کودک و خانواده ارائه می‌شود.

سرپرست دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: همچنین رویکرد سازمان در ارائه خدمات به کودکان کار خانواده ٬ خیر محور است. تلاش همکاران ما در مراکز، توانمندسازی خانواده‌ها در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و توانمند سازی خانواده‌ها است که البته در حوزه حرفه آموزی و اشتغال و بهداشت و درمان نیازمند مشارکت جدی‌تر سازمان فنی و حرفه‌ای و وزارت بهداشت هستیم. سازمان بهزیستی در موضوع ساماندهی کودکان کار و خیابان توسعه خدمات را در دستور کار خود قرار داده است.

او گفت: شهرداری تهران هم براساس قانون موظف به شناسایی این افراد و انتقال آن‌ها به مکان مناسبی تا کودکان بی‌سرپرست و بی‌خانمانی که به دلایل مختلف از خانواده خود دور مانده‌اند، بتوانند بدون مشکل خاصی در مکان‌هایی که برایشان در نظر گرفته شده به زندگی خود ادامه دهند.

سازمان‌های ذی ربط توجه کافی به امور کودکان کار داشته باشند

مهری سادات موسوی معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره ساماندهی کودکان کار بیان کرد: اینکه ما نگاهمان این باشد که پشت همه کودکان کار مافیا باشد غلط است. تنوع کودکان کار خیلی زیاد است. برخی از کودکان به دلیل فرهنگ خانواده در خیابان‌ها کار می‌کنند. البته ۱۶ دستگاه متولی باید با هماهنگی هم کار کنند و این موضوع را سروسامان دهند. هر دستگاهی تا حدی می‌تواند به این موضوع ورود کند و هیچ دستگاهی به تنهایی نمی‌تواند به این موضوع ورود کند.

او گفت: ما هم اکنون مشکلی که داریم این است که هماهنگی و تنظیم بین دستگاه‌های مختلف دارای خلل و اشکال است. پیش نویس ساماندهی کودکان کار تدوین شده و به دستگاه‌های متولی ارسال شده، ولی هیچ دستگاهی جواب ما را نداده است.

موسوی تصریح کرد: سازمان بازرسی کل کشور وظیفه وجودی نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها است و باید در این بخش به جد ورود کنند. ما نیاز به این داریم که دستگاهی که قرار است بر این نظارت کند، سازمان‌های دیگر از آن تبعیت داشته باشند.

معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور افزود: ما در مراکز روزانه نمی‌توانیم کودکان را اسکان بدهیم، ولی در این مراکز آموزش‌ها و مهارت‌هایی برای کاهش آسیب توانمند سازی و توانمند سازی خانواده‌های آن‌ها اقدام می‌کنیم تا فشار کار از روی بچه‌ها کاهش پیدا کند.

در ادامه مونا مرادی معاون اجتماعی بهزیستی استان تهران هم درباره وضعیت فعلی این کودکان در فصل زمستان اینچنین گفت: اکثر کودکان کار، بی‌سرپرست بی خانمان بوده و در فصل زمستان با مشکات زیادی رو به رو می‌شوند. البته ناگفته نماند طبق قانون کار کردن زیر ۱۵ سال کودکان ممنوع شده است. شهرداری و نهاد‌های مختلف باید علاوه بر شناسایی این افراد، از نظر مالی هم آن‌ها را پشتیبانی کرده تا بتوانند از زندگی کودکانه خود لذت ببرند و فصل زمستان هم به چشم و حال آن‌ها خوش بیاید.