اقتصاد کشور بشدت به سرمایه و سرمایه گذار وابسته است. اما بنابر یک واقعیت انکار ناپذیر، سرمایه بشدت ترسو است. در نتیجه هر شرایطی که سرمایه و سرمایه گذار را تهدید کند، به فرار این فرصت بزرگ اقتصادی منجر می‌شود. جنگ، تهدید، ناامنی، بازی‌های سیاسی، بی ثباتی، رانت، فساد و بسیاری عوامل دیگر به فرار سرمایه منجر می‌شود.

رشد خروج سرمایه

برای آنکه بتوان مشکلات را مدیریت کرد، لازم است بررسی‌های همه جانبه از سوی دستگاه‌های مسوول انجام شود. در مورد وضعیت فرار سرمایه نیز بررسی‌های بانک مرکزی می‌تواند گره گشا باشد. بانک مرکزی در گزارشی، آمار حساب سرمایه را منتشر کرد که حساب سرمایه در بهار ۱۴۰۱ به بیش از منفی ۱۰ میلیارد دلار رسید، آماری که زنگ خطر فرار سرمایه از کشور را بصدا درآورده و مقایسه سه ماهه اول ۱۴۰۱ با مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد که خالص حساب سرمایه بیش از ۲۱۵ درصد کاهش یافته است. اگرچه بانک مرکزی حاضر نیست این آمار خود را به عنوان فرار سرمایه بپذیرد، اما بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس تکلیف را روشن کرد، زیرا به صراحت اعلام کرده فقط در بهار سال ۱۴۰۰ بیش از ۶ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده است.

اعتراف به انتقال سرمایه

نظر سنجی می‌تواند ملاک خوبی باشد که در یک نظرسنجی از ۴۰ کنش‌گر بزرگ اقتصادی، مشخص شد نیمی از این افراد قصد خروج سرمایه از کشور را دارند و حدود یک چهارم آن‌ها نیز اعلام کردند سرمایه خود را از کشور خارج کرده‌اند. از سوی دیگر رییس اتاق بازرگانی تهران اعلام کرد که در چهار سال اخیر بیش از ۴۵ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده که اگر آمار غیررسمی و زیرزمینی را هم به آن اضافه کنیم رقم بسیار بیش از این مقدار خواهد بود چرا که بخش قابل توجهی از اقتصاد ایران به صورت زیرزمینی است. البته آمار‌ها متفاوت است و مدیرعامل انجمن بازرگانی ایران و کانادا اعلام کرده در یک سال و نیم اخیر فقط بخش صنعت و تجارت ایران ۷۰ میلیارد دلار سرمایه را به شکل کارخانه و ملک از ایران از کشور خارج کرده و به کانادا برده است.

امید در اوج نامیدی

در شرایطی که آمار‌ها یاس را در دل مردم رقم می‌زند و نسبت به آینده ناامیدی می‌آورد، دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از فعال شدن ظرفیت‌های مناطق آزاد خبر می‌دهد که به مقصد ورود سرمایه تبدیل شده‌اند. حجت الله عبدالملکی با تاکید بر اینکه روند ورود سرمایه فراینده است از رشد سرمایه گذاری در مناطق آزاد به عنوان «جهش سرمایه‌گذاری» یاد کرد و گفت: اگرچه در وضعیت مطلوب هستیم، اما با نقطه ایده‌آل فاصله داریم.

تغییر نگاه به مناطق آزاد

وی که در جلسه ستاد جهش سرمایه‌گذاری سخن می‌گفت، افزود: باید تلاش کنیم پرونده سال مالی به شکل مطلوبی بسته شود. اقدامات در خور توجهی برای «بهشت سرمایه‌گذاری» انجام شده و اگر مناطق آزاد را به محل حضور سرمایه‌گذار‌ها تبدیل کنیم، نگاه‌ها نسبت به این مناطق کاملا تغییر خواهد کرد. دبیر شورای عالی مناطق آزاد با تاکید بر تعامل مستمر با سرمایه‌گذاران گفت: منتظر حضور و درخواست جلسه سرمایه‌گذاران نمانید؛ شخصا به آن‌ها مراجعه کنید و زمان را از دست ندهید؛ از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی برای آن‌ها جذابیت سرمایه‌گذاری ایجاد کنید.

بیشتر بخوانید:

منطقه آزاد قشم بهشت سرمایه و سرمایه گذار

استقبال از طرح‌های سرمایه گذاری

عبدالملکی از معاونین مناطق آزاد خواست هر طرحی که سرمایه‌گذاران ارائه کردند استقبال کنید گفت: اینگونه نباشد که صرفا از میان ۱۰۰۰ بسته ارائه شده حق انتخاب داشته باشند. دبیر شورایعالی مناطق آزاد بر اجرای حداقل ۴۰۰ هزار میلیارد تومان طرح سرمایه‌گذاری تاکید کرد و گفت: مشکلات و موانع سر راه سرمایه‌گذاران را مرتفع کنید و اجازه ندهید در چالش‌های بین دستگاهی معطل بمانند؛ پیگیری‌های لازم را انجام دهید تا طرح‌ها به مرحله اجرا و احداث برسد. عبدالملکی، سال ۱۴۰۳ را سالی امیدآفرین برای مناطق آزاد پیش‌بینی کرد و از معاونین اقتصادی مناطق خواست که هر منطقه ۳۰ بسته جدید طراحی و در فروردین ماه سال جدید به سرمایه‌گذاران معرفی کنند.