ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد، از مدت‌ها قبل به کانون توجه بسیاری از کشور‌ها تبدیل شده بود. ایران در شمال و جنوب به دریا متصل است و با داشتن ۸۵۰۰ کیلومتر ساحل، از بهترین ظرفیت‌ها برای حمل و نقل برخوردار است. از سوی دیگر ایران در مسیر عبور بسیاری از کشور‌ها قرار دارد که به واسطه این مهم، از جذابیت‌های ترانزیتی قابل توجهی برخوردار است.

در آرزوی بهره برداری

با وجود این همه ظرفیت که در سراسر ایران وجود دارد، متاسفانه بهره برداری لازم از این ظرفیت‌ها به عمل نیامده ا ست. شاید چنین گمان شود که برای شکوفایی این ظرفیت ها، به سرمایه گذاری‌های کلانی نیاز است، اما تنها در قالب رایزنی و مذاکره می‌توان بسیاری از این ظرفیت‌ها را شکوفا کرد.

ضرورت توسعه زیرساخت‌ها

البته برای آنکه جذابیت‌های لازم برای دیگر کشور‌ها فراهم شود، لازم به توسعه زیرساخت‌ها هستیم که در این زمینه اقدامات قابل توجهی برداشته شده است. مهمترین زیرساخت برای استفاده از ظرفیت‌های بالقوه ایران، زمینه سازی برای ترانزیت است. ترانزیت به جاده نیاز دارد که در قالب جاده‌ای و ریلی تعریف می‌شود. خوشبختانه در زمینه جاده، شاهد احداث بزرگراه‌های بسیاری هستیم که بستر لازم را برای حمل و نقل کامیون‌ها مهیا می‌کند. اما آنچه بر این جذابیت‌ها افزوده، شبکه ریلی است. اکنون شبکه ریلی کامل شده و می‌توان کالا‌ها را در بنادر شمالی ایران بر واگن‌ها بارگیری کرد و در جنوب به کشتی‌های اقیانوس پیما تحویل داد. رویکردی که جذابیت‌های زیادی را برای کشور‌های همسایه رقم می‌زند.

نیاز به رایزنی

اگرچه ایران ظرفیت‌های بسیار خوبی دارد، اما تا زمانی که راهکاری برای استفاده از این ظرفیت‌ها تعریف نشود، همچون سال‌های گذشته به صورت ناکارامد باقی می‌ماند. برای آنکه بتوان از این ظرفیت‌ها استفاده کرد، باید از طرف‌های علاقمند به استفاده از این ظرفیت‌ها دعوت به همکاری کرد که در قالب مذاکرات مستقیم محقق می‌شود. البته در این مذاکرات تمامی ظرفیت‌ها به اطلاع طرف مقابل می‌رسد و می‌توان آن بخش‌هایی که مورد توجه طرف مقابل قرار نگرفته، اطلاع رسانی شود.

اهمیت مذاکره مستقیم

از آنجا که ایران در شمال با کشور‌های روسیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، روسیه، ترکیه، ترکمنستان و... همسایه است، می‌تواند بهترین فرصت برای همکاری بیشتر باشد. اما مشکل اینجاست که برای فعال کردن این ظرفیت ها، متولی یا مذاکره کننده مستقیمی وجود ندارد و باید منتظر سفر هیات‌های عالی رتبه به ریاست روسای قوا یا وزرا ماند تا در این زمینه‌ها ورود کنند.

قدرت در دست مناطق ازاد

بیشتر بخوانید:

تولید و صادرات در کانون توجه منطقه آزاد انزلی

اما مناطق آزاد با قوانین خاصی که دارند، از این قاعده مستثنی هستند و می‌توانند دیدار مستقیم داشته باشند و حتی در سطوح چندگانه به رایزنی و مذاکره بپردازند. نکته مهمی که مناطق آزاد دارند، استقلال آنهاست. مناطق آزاد زمین‌های بسیاری در اختیار دارند، از قوانین خاصی بهره‌مند هستند، نسبت به سرزمین اصلی قدرت تصمیم گیری مستقل دارند و مزیت‌های بسیاری دیگری که باعث می‌شود مدیران مناطق آزاد بتوانند به رایزنی بپردازند، مذاکره کنند و حتی قرارداد مستقیم ببندند.

جایگاه ویژه منطقه آزاد انزلی

منطقه آزاد انزلی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که مورد توجه کشور‌های همسایه شمالی ایران قرار گرفته است. خوشبختانه مدیرعامل منطقه آزاد انزلی با درک درست از ظرفیت‌ها و جایگاه این منطقه، بدنبال رونق دادن به اقتصاد انزلی، شمال کشور و حتی منافع سراسری است. در این رابطه دو هیات از سرمایه‌گذاران کشور‌های ترکیه و روسیه به ایران آمدند و به صورت جداگانه با رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی دیدار کردند و در خصوص چگونگی سرمایه‌گذاری در این منطقه به رایزنی پرداختند.


فرصت مناسب سرمایه گذاری

مدیرعامل منطقه آزاد انزلی به تشریح فرصت‌ها و ظرفیت‌های منطقه آزاد انزلی پرداخت و گفت: منطقه آزاد انزلی به دلایلی مانند بهره‌مندی از دو مجتمع بندری، وجود مزایا و معافیت‌های قانونی جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی، می‌تواند فرصت مناسبی برای سرمایه گذاران خارجی باشد. محمدسجاد سیاهکارزاده امکانات و زیرساخت‌های مناسب و رو به گسترش همچون اتصال قریب‌الوقوع به خط ریل سراسری را از دیگر ظرفیت‌ها و جذابیت‌های منطقه آزاد انزلی دانست و گفت: سابقه تاریخی روابط با کشور‌های حاشیه دریای خزر، نقش فعال در توسعه روابط ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، جایگاه متمایز در کریدور‌های بین‌المللی از جمله کریدور شمال-جنوب و مسیر فرعی ایده "یک جاده یک کمربند" یعنی چین-قزاقستان-ایران؛ از ظرفیت بالایی است که می‌تواند منطقه آزاد انزلی را به مرکز ثقل تعاملات بین‌المللی تبدیل کند.

توسعه در دستور کار

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی به تشریح جایگاه و توانمندی‌های بندر کاسپین به عنوان ظرفیت‌های بی بدیل پرداخت و گفت: با توسعه زیر ساخت‌های بندری، بخش مهمی از کالا‌های ترانزیتی کشور‌های همسایه از طریق مجتمع بندری کاسپین انتقال داده خواهد شد. وی از پیگیری‌های جدی برای توسعه خبر داد و گفت: در تلاش هستیم با افزایش مراودات تجاری، نقشه کشورمان در حوزه تجارت بین الملل را افزایش دهیم.

جذابیت‌های منحصر بفرد

تشریح ظرفیت‌ها و توانمندی‌های منطقه آزاد انزلی در روح و روان سرمایه‌گذاران ترک و روس موثر واقع شد به نوعی که برای انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری مورد نیاز در منطقه آزاد انزلی اعلام آمادگی کردند. این سرمایه گذاران افزودند: منطقه آزاد انزلی به لحاظ قرارگیری در موقعیت استراتژیک و منحصر به فرد، بازار ترانزیت کالا به بسیاری از کشور‌ها بوده است. سرمایه گذاران ترک و روس در ادامه به همراه معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان از ظرفیت‌های صنعتی و بندری منطقه آزاد انزلی بازدید کردند.