علی‌بابا بدون جک ما؟

پول نیوز - جک ما، مدیر سایت فروش اینترنتی «علی‌بابا» با استعفا از سمت خود، دوره جدیدی را در فعالیت‌های این غول تجارت الکترونیک چینی رقم می‌زند. قرار است دانیل ژنگ، مدیر اجرایی کنونی علی‌بابا جانشین او شود.

جک ما یکی از موسسان شرکت علی‌بابا بود که در سال ۱۹۹۹ میلادی تاسیس شد و بعدا به یکی از بزرگترین فروشگاه‌های اینترنتی جهان تبدیل شد.

ارزش علی بابا هم اکنون حدود ۴۸۰ میلیارد دلار برآورد شده و دارایی خالص جک ما بر اساس تخمین فوربس به حدود ۳۹ میلیارد دلار (۲۰۱۸) می‌رسد.

شاید کسی فکر نمی‌کرد یک جستجوی ساده در اینترنت به راهی منتهی شود که او و ایده تجاری‌اش را به جایگاه امروز برساند. فروشگاه اینترنتی علی بابا در ۱۲ دقیقه یک و نیم میلیارد دلار فروخت و درآمد سه ماهه «گروه تجاری علی‌بابا» به حدود ۸ میلیارد دلار رسید.

آقای ما در سن ۳۳ سالگی اولین کامپیوتر خود را خرید و مهارت خاصی در این زمینه نداشت. زمانی که او در اینترنت «آبجوی چینی» را جستجو می‌کرد هیچ نتیجه‌ای بازگردانده نشد که تعجب او را به همراه داشت و همین ایده تجاری جدید را پیش روی او گذاشت.

این کارآفرین چینی که حالا ۵۵ سال دارد، در خانواده‌ای فقیر در شهر هانژوی چین به دنیا آمد. او در سنین جوانی شروع به یادگیری زبان انگلیسی کرد. او روزانه با انگلیسی‌زبانان یک هتل در نزدیکی خانه‌اش تمرین می‌کرد و آنها را به صورت رایگان به اطراف شهر می‌برد.

جستجوی او برای کار نتایج شیرینی نداشت. آقای ما می‌گوید درخواست کار او از سوی ۳۰ کارفرما از جمله رستوران زنجیره‌ای مرغ سوخاری «کی اف اسی» که تازه به شهرشان آمده بود، رد شده بود. او گفته بود: «بیست و چهار نفر برای این کار اقدام کرده بودند. بیست و سه پذیرفته شدند. من تنها کسی بودم که پذیرفته نشدم.»

او در سال ۱۹۸۸ میلادی در رشته دبیری انگلیسی فارغ‌التحصیل شد و برای مدتی به تدریس این زبان پرداخت. آقای ما حدود بیست سال پیش سایت علی‌بابا را در آپارتمان کوچکی به همراه دیگران راه‌اندازی کرد و از گروه کوچک دوستان خود خواست در این بازار آنلاین سرمایه‌گذاری کنند.

در طول سال‌ها، علی‌ بابا از یک فروشگاه اینترنتی کوچک به غول تجارت الکترونیک تبدیل شد و دامنه‌ فعالیت‌های آن به حوزه‌هایی نظیر بازارهای مالی و هوش مصنوعی هم گسترش یافت. علی‌بابا در ابتدا فعالیت‌ خود را با حضور فروشندگان خرد شروع کرد و در سال ۲۰۰۳ میلادی به مرکزی مهم برای تجارت الکترونیک گسترش یافت که بعدا سیستم پرداخت الکترونیک خاص خود موسوم به Alipay هم راه‌اندازی کرد.

در مراحل بعدی و زمانی که نام این شرکت در جهان بر سر زبان‌ها افتاد، سهام علی‌بابا هم به عنوان یکی از بزرگترین عرضه‌کنندگان سهام در بازار نیویورک ارائه شد. در اولین عرضه عمومی سهام علی‌بابا در بورس نیویورک در سال ۲۰۱۴ میلادی این شرکت ۲۵ میلیارد دلار به دست آورد که رکوردی تاریخی در اولین عرضه محسوب می‌شود.

جک ما در زمینه فن‌آوری و بازارهای مالی تخصص خاصی نداشت ولی با بصیرت و کاریزمای خاص خود توانست جایگاه علی‌بابا را ارتقا دهد. عملکرد موفق آقای ما و شیوه منحصر به فردش باعث شد او به یکی از تجار پرآوازه چین و جهان تبدیل شود.

او  حامی ۱۲ ساعت کار برای شش روز در هفته است که اظهارات او در این زمینه با مخالفت‌هایی همراه بوده است. آقای ما گفته بود بدون این الگو، قدرت اقتصادی چین در جهان تضعیف می‌شود.

علی‌بابا که در آمریکا با فروشگاه‌های اینترنتی «آمازون» و «ای‌بی» مقایسه می‌شود، توانسته در سال‌های اخیر دامنه فعالیت خود را گسترش دهد و به فروش کالاهایی که قبلا عرضه نمی‌کرد نظیر محصولات ورزشی هم بپردازد.

این شرکت یکی از بازیگران اصلی در تجارت الکترونیک جهان است و گفته می شود سایت این گروه ۹۰ درصد سهم بازار «مصرف‌کننده به مصرف‌کننده» و حدود نیمی از معاملات تولید کننده به مصرف کننده را در اختیار دارد. بیش از ۸۰ درصد خرید و فروش‌های اینترنتی در چین از طریق علی‌بابا انجام می‌گیرد.