طبق قانون جهش تولید مسکن دولت باید در راستای خانه دار کردن متقاضیان مسکن اقداماتی را انجام میداد که در این حوزه برنامه ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی مطرح شد، اما در این زمینه یکی از مهمترین چالشها مربوط به حوزه تامین اراضی است که تاکنون دولت نتوانسته است در برخی از شهرها اراضی مورد نیاز را تامین کند این در حالی است که طبق قانون باید تمامی دستگاهها اراضی مازاد خود را در اختیار وزارت راه و شهرسازی برای اجرای پروژههای نهضت ملی مسکن قرار گیرد، اما همچنان کم کاری برخی از دستگاهها از جمله وزارت علوم، جهاد کشاورزی، دانشکدههای علوم پزشکی به چشم میخورد.
با توجه به عدم تعادل در بازار مسکن و افزایش نرخ خرید و اجاره، ضرورت داشت تا دولت برای تامین سرپناه مردم به ساخت واحدهای مسکونی با زیرساختهای رفاهی در چارچوب قوانین و مقررات اقدام کند، اما برای اجرایی شدن این برنامه با مشکلاتی از جمله تامین زمین و پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن توسط بانکها روبرو است که بخشی از آنها برطرف شده، اما هنوز شاهد کم کاری بسیاری از دستگاهها در این حوزه هستیم.
در همین رابطه مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی گفت: تامین زمین در میزان هکتار بالا کار بزرگی است با توجه به اینکه در هشت سال گذشته پروژههای زیادی معطل مانده بودند. در طی انتخاب ۵۰ هزار هکتار زمین حدود ۲۳ هزار قطعه زمین به دلیل نامناسب بودن برای مسکن رد شدند. هر زمینی که آماده احداث عملیات مسکن شود برای دولت ۲ میلیارد ریال هزینه دارد این مبلغ را ضرب کنید در تعداد زمینهایی که برای مسکن آماده میشود تا میزان سرمایه گذاری دولت در حوزه مسکن را متوجه شوید.
همچنین در همین رابطه ارسلان مالکی رئیس سازمان ملی زمین و مسکن به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار زمین مازاد دولتی پس از صدور سند، در اختیار طرح نهضت ملی مسکن قرار گرفته است همچنین حدود ۲۳ هزار هکتار هم در مراحل مختلف الحاق از مرحله اخذ استعلام تا کارگروه امور زیربنایی و شورای عالی شهرسازی و معماری قرار دارد. منتظر هستیم تا این ۲۳ هزار هکتار زمین هم الحاق شود تا بخش زیادی از کمبود زمین برای ساخت مسکن جبران شود.
مالکی با بیان اینکه سطح کشور بیش از ۵۱ هزار هکتار زمین برای طرح نهضت ملی مسکن تامین شده است؛ گفت: از این میزان ۳۵ هزار هکتار زمین در محدودههای شهری قطعی شده و بیش از ۱۶ هزار هکتار شهرک مصوب شده است تاکنون ۱۸ شهرک مصوب شده و مابقی در مراحل تصویب است.
در ادامه هم حسین جنتی مدیرکل راه وشهرسازی استان تهران به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در حال حاضر در بسیاری از شهرهای جدید تهران مشکل کمبود مشکل زمین را داریم که همین امر باعث شده که در برخی از شهرها به سراغ الحاق اراضی برویم. در حال حاضر مشکل کمبود زمین در بسیاری مناطق وجود دارد و اگر این مشکل حل شود ما شاهد تسریع در روند اجرای پروژههای نهضت ملی مسکن خواهیم بود.
وی افزود: در حال حاضر برخی دستگاهها در تخصیص اراضی مازاد خود همکاری لازم را ندارند و تا به امروز تمامی پروژهها در اراضی خود وزارت راه و شهرسازی ساخته شده است. برخی از دستگاهها از جمله جهاد کشاورزی، وزارت علوم، دانشکدههای پزشکی و حتی بخش خصوصی اراضی مازاد خود را در اختیار ما قرار نداده اند. بسیاری از این دستگاهها میتوانستند واحدهای را برای کارکنان خود در قالب تفاهم نامههای منعقد شده بسازند.
رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس گفت: یکی از علتهای کند پیش رفتن پروژه عدم تخصیص اراضی از سوی دستگاهها است که مجلس هم به این روند کم کاری ورود کرده و امیدواریم با همکاری تمامی دستگاهها شاهد تسریع در اجرای پروژهها باشیم. واگذاری اراضی خود باعث میشود که روند ساخت پروژهها تسریع شود و دیگر سازندگان معطل نباشند همچنین میتوان در بسیاری از شهرها با تخصیص اراضی به متقاضیان شاهد ساخت تدریجی و ویلایی پروژهها باشیم که هم زمان ساخت کوتاهتر شده و هم سرعت اجرای پروژهها افزایش مییابد.
به گفته مسئولان، در حال حاضر باید هرچه سریعتر برای اجرایی شدن حداقل نیمی از پروژههای نهضت ملی مسکن به سراغ اراضی دستگاهها برای ساخت مسکن برویم چرا که اگر این اقدام صورت نگیرد بسیاری از متقاضیان از اجرای پروژه ناامید شده و دیگر امیدی به ساخت نهضت ملی مسکن نخواهند داشت که نتیجه آن عدم تکمیل آورده خواهد بود.